9d. Servikal sitopatoloji: Normal ve anormal sitolojiler ile kadınların yönetimi

This content is also available in: English Italiano Português Čeština Română

No account yet? Register

Bu bölümdeki 9d-1’den 4’e kadar olan ?ekiller, servikal kanser taramalar?nda kalite güvencesi için Avrupa k?lavuzlar?n?n 2. bölümünden al?nm??t?r.

http://screening.iarc.fr/doc/ND7007117ENC_002.pdf)

Merkezi kay?t birimi

Organize bir programda merkezi kay?t biriminin; hastalar?n ayr?nt?l? bilgilerini tutmas? gerekir (isim, do?um tarihi, adres), kay?tl? oldu?u pratisyen hekimin ad? ve adresi, a?? durumu, tarama geçmi?i (önceki testler ve kodlanm?? sonuçlar) ve laboratuvar sonuçlar?na linkler (sitoloji ve histoloji), kolposkopi bulgular? ve ulusal kanser kay?tlar?.

Kad?nlar? Bilgilendirme

Bilgilendirici bro?ürler

Sitoloji veya HPV testlerinin uygulanmas?ndan önce, tekrar testleri veya anormal sonuçlar?n ara?t?r?lmas? için prosedürleri aç?klayan ‘bilgilendirme bro?ürleri’ kad?nlara verilmelidir.
Ki?isel tavsiyeler için ileti?im bilgileri de bu bro?ürlerde yer almal?d?r.
Taraman?n yararlar?n? ve k?s?tl?l?klar?n? aç?klayan bilgi bro?ürlerinde; kad?nlar sitoloji veya HPV testinden önce, yerel veya ulusal protokollere göre sözlü ya da yaz?l? olarak bilgilendirilir ve ‘ayd?nlat?lm?? onam’lar? al?n?r.

Sonuç mektuplar?

Kad?nlar; sitoloji sonuçlar?, HPV sonuçlar?, test sonuçlar?nda yaz?l? terimler ve tan? kategorileri ile ne demek istenildi?inden, zaman?nda, yaz?l? olarak haberdar edilmelidir.
Ki?iye; ek bilgi almak ve devam etti?i klini?in pratisyen hekimine ki?isel dan??mas? için ileti?im bilgileri sa?lanmal?d?r

Davet mektubu

Davet mektuplar?; yerel veya ulusal protokollerin önerdi?i ya? ve tarama aral?klar?na göre, kad?nlara gönderilmelidir (örn. ilk tarama 24 ya?ta ise, 49 ya??na kadar 3 y?ll?k ara ile kad?nlar ça??r?l?r, 5 y?ll?k tarama aral???nda ise 64 ya??na kadar kad?nlar taran?rlar). Danimarka’daki sistem, bir ça?r? ve hat?rlatma sistemi örne?i olup programda yer almak istemeyen kad?nlar da dikkate al?n?r.

*?ekil 9d-1. Danimarka’da tarama program?nda davetiye ak?? ?emas? ( ?ekil 6 Avrupa k?lavuzlar?, Bölüm 2)*

Tarama için davetler

Davet mektuplar?, tarama için bölgesel ve ulusal protokollerin önerdi?i ya? gruplar?ndaki tüm kad?nlara gönderilmelidir.
Taraman?n faydalar? ve s?n?rl?l?klar?? hakk?nda tüm bilgiler kad?nlara verilmelidir.
Kad?nlar taramadan ç?kmak istedikleri takdirde, prosedürler buna uygun olmal?d?r

Taramada ya? gruplar? ve tarama aral?klar?

Tarama aral?klar? ve ya? gruplar? Avrupa’da ve tüm dünyada de?i?iklik göstermekle birlikte; ?ekil 9c-2’de gösterildi?i gibi, 3-5 y?ll?k aral?klarla 20-25 ya??ndan 64 ya?a kadar tarama genel uygulamad?r.

*?ekil 9d-2. Avrupa’da tarama aral?klar? ve kad?nlar?n ya? aral??? (Tablo 5, Avrupa k?lavuzlar?, Bölüm 2).*

Sitoloji sonuçlar?

Sitoloji sonuçlar? bir rapor metni içermelidir ve tan? kategorisi Bethesda sistemine

dönü?türülebilir olmal?d?r (Nedenleri ile yetersiz; NIMLS; ASC-US, ASC-H, AGC, LSIL, HSIL, kanser) öneriler.

HPV testleri

HPV testleri; akredite bir laboratuarda yap?lmal?d?r ve sitoloji testi sonucu ile yerel protokollere göre triyaj ya da tedavi testi olarak sitoloji laboratuar? taraf?ndan talep edilmelidir.

HPV sonuçlar? sitoloji raporunda yer almal?d?r

Önerilen izlem

Tarama aral?klar? ile HPV triyaj? vb.yakla??mlar, yerel ve ulusal protokollere ba?l?d?r.

Rutin hat?rlatma daveti

Negatif sitolojik sonuçlar? ve negative tarama geçmi?leri olan kad?nlara, bölgesel ve ulusal protokollere ba?l? olarak 3-5 y?l sonra hat?rlatma yap?lmal?d?r.

Erken hat?rlatma (bölgesel veya ulusal programda kararla?t?r?ld??? üzere 3, 6 veya 12 ayda bir)

Hemen tekrarlanan test sonuçlar? güvenilir olmayaca?? için yetersiz testler 3 ay içinde tekrarlanmal?d?r.
?lk defa verilen ASC-US ve LSIL tan?lar?nda HPV triyaj?na sevk için, bölgesel veya ulusal protokollere ba?l? olarak 3 ya da 6 ayda sitoloj tekrar edilebilir.
Önceki ASC-US veya LSIL tan?s?n?n takibindeki negatif sitoloji sonucu ile kad?n, sitolojik izleme b?rak?l?r.
CIN tedavisi: bölgesel veya ulusal protokollere ve tedavi testi (test of cure) olarak, HPV testinin mevcudiyetine ba?l?d?r.
Negatif sitoloji ve HPV pozitifli?i; kad?n?n ya??na, tarama geçmi?ine ve bölgesel- yerel protokollere ba?l?d?r.

*?ekil 9d-3.Bölgesel veya ulusal düzeyde karar verilecek takip protokolleri (Tablo A3, Avrupa klavuzlar? Ek 1)*

Kolposkopi için önerilen tavsiyeler

Asemptomatik kad?nlarda HSIL, ASC-H, AGC, AIS veya kanser.
LSIL (bölgesel veya ulusal protokollere ba?l? olarak birinci veya ikinci saptanmada)
ASC-US / HPV-pozitif
Negatif sitoloji / HPV-pozitif (bölgesel veya ulusal protokollere göre ve hastan?n ya??na ba?l? olarak birinci veya ikinci olay) saptanmada

Jinekolojik sevk için öneriler

?nvaziv kanserle ilgili olabilecek belirtiler (örn. cinsel ili?ki sonras? kanama, menopoz sonras? kanama) (sitoloji testi sonucu ne olursa olsun).
Semptomatik kad?nlarda, serviks kanserini dü?ündüren anormal sitoloji
Servikal olmayan neoplaziyi dü?ündüren sitolojik de?i?iklikler

?ekil 9d-4.Bölgesel veya ulusal düzeyde karar verilecek Sevk Protokolleri (Tablo A4, Avrupa k?lavuzlar?, Ek 1)

Kad?nlara hat?rlatmalar

Hat?rlatmalar; kad?nlara tekrar testlerini veya randevular?n? hat?rlatmak üzere merkezi kay?t sistemi biriminden, bölgesel veya ulusal protokollere ba?l? olarak laboratuvar veya kolposkopi klini?ine gönderilmeli ve ula?t?r?lamayan mektuplar?n iadesi sa?lanmal?d?r.
Hat?rlatmalar ve yan?tlar?n detaylar?, tarama kay?tlar? dosyalar?nda tutulmal?d?r.

Bölgesel ve ulusal de?i?kenlikler

Taramaya davet etme, normal hat?rlatma, erken tekrar ve kolposkopi için sistematik i?leyi?te detaylar de?i?mekle birlikte ayn? ilkeler takip edilir.
Tarama aral?klar?n?n detaylar?, taranan ya? gruplar?, HPV triyaj? ve anormal sitolojileri olan kad?nlar?n yönetiminde, bölgesel veya ulusal protokoller takip edilir.

Bu bölümde de?inilen Servikal kanser taramalar?nda kalite güvencesi için Avrupa k?lavuzlar? çevrimiçi olarak a?a??daki linkte mevcuttur: http://screening.iarc.fr/doc/ND7007117ENC_002.pdf

NHS Servikal Tarama Program? k?lavuzlar? a?a??daki linkte mevcuttur: http://www.cancerscreening.nhs.uk/

Kolposkopi ve Servikal Patoloji için Amerikan Derne?i dökümanlar?na a?a??daki linkten ula??labilir:

www.asccp.org/Portals/9/docs/ASCCP%20Management%20Guidelines_August%202014.pdf