This content is also available in:
English 
Italiano 
Español 
Čeština 
Magyar
Typ komórki nab?onkowej w rozmazie jest zdeterminowany przez:
- Stopie? dojrzewania nab?onka
- Umiejscowienie po??czenia nab?onków
- obecno?? metaplazji w szyjce
- Fazy cyklu mi?si?czkowego, w którym pobrano wymaz z szyjki
- Wyró?nia si? kilka podstawowych typów rozmazów:
Pod wp?ywem dzia?ania samych tylko estrogenów nab?onek wielowarstwowy p?aski szyjki ulega pogrubieniu i rozmaz pobrany np. w po?owie cyklu b?dzie zawiera? liczne komórki powierzchownych warstw nab?onka wielowarstwowego p?askiego. W rzeczywisto?ci wi?kszo?? rozmazów wykazuje ?redni poziom dojrzewania co jest prawdopodobnie wynikiem oddzia?ywania endogennych progestagenów i doustnych ?rodków antykoncepcyjnych.
Lokalizacja miejsca po??czenia nab?onków jest ró?na. Po menopauzie przesuwa si? w g??b kana?u szyjki co utrudnia pobranie wymazu z tej okolicy. Dlatego w wymazach od kobiet po menopauzie rzadko znajduj? si? komórki endocerwikalne. Rozmazy od kobiet z obecno?ci? ectropion (tzw. nad?erki) zawieraj? liczne komórki endocerwikalne. Niedojrza?e komórki metaplastyczne stwierdza si? zwykle u m?odych kobiet w okresie rozrodczym, a s? one rzadko obecne w rozmazach od kobiet starszych.
Stopie? dojrzewania nab?onka szyjki zale?y od fazy cyklu miesi?czkowego. Rozmazy pobrane tu? przed menstruacj? zawieraj? komórki warstw po?rednich iRozmaz pobrany w okresie menstruacji z gniazdami g?sto upakowanych komórek endometrialnych i licznymi histiocytami. niekiedy komórki ?ódkowate. Komórki endometrialne mo?na stwierdzi? w rozmazach pobranych w czasie menstruacji i w ci?gu pierwszych 10 dni po niej. Nie powinno si? pobierac rozmazów w czasie krwawienia miesi?cznego poniewa? du?a ilo?c krwi utrudnia ocen? zmian w komórkach nab?onkowych. obecno?? erytrocytów w jakimkolwiek innym okresie mo?e oznaczac zmiany patologiczne. Na przyk?ad, komórki endometrialne w rozmazie z cechami wp?ywu estrogenów u kobiety po menopauzie sugeruj? zmiany patologiczne w endometrium i konieczno?c dalszych bada?.
Rozmaz w ci??y charakteryzuje si? wp?ywem progesteronu widocznym pod postaci? grupowania si? i zawijania komórek warstw po?rednich, których zaokr?glona cytoplazma wype?niona jest glikogenem (tzw. komórki ?ódkowate). Pa?eczki Doderleina mog? powodowac znaczn? cytoliz? co utrudnia ocen? cytologiczn?. Rozmazy pobrane do 6 tygodni po porodzie odzwierciedlaj? brak kr???cych hormonów i wydaj? si? zanikowe z obecno?ci? du?ych, wype?nionych glikogenem komórek typu parabazalnego.
Rozmazy w menopauzie s? odzwierciedleniem zmniejszonej aktywno?ci estrogenów. U kobiet po menopauzie gdy aktywno?c estrogenów jest znacznie obni?ona nab?onek wielowarstwowy ulega scie?czeniu. Rozmazy zawieraj? wówczas zwykle nieliczne zaokr?glone komórki parabazalne lub p?aty tych komórek. Mog? si? pojawiac liczne “go?e” j?dra. Poniewa? rozmaz jest cienki mo?e ulegac podeschni?ciu zanim zostanie utrwalony co utrudnia ocen?. Zmiany infekcyjne wyst?puj? cz?sto. Komórki endocerwikalne mog? nie wyst?powa? gdy? mog? by? nieosi?galne dla szpatu?ki dlatego mo?e by? wskazane pobieranie wymazu szczoteczk?. W tych rozmazach mo?na stwierdzi? g?ste bazofilne pasma ?luzu. W razie w?tpliwo?ci diagnostycznych mo?na zalecic zastosowanie krótkiej terapii estrogenowej i ponowne pobranie wymazu po 10 dniach. W takim rozmazie obraz cytologiczny mo?e przypominac faz? proliferacji.
