This content is also available in: English Español Čeština
Stanowi ok. 20-25% pierwotnych raków p?uc. Wi?kszo?? chorych to palacze tytoniu. Cz?sto daje rozsiane przerzuty, rokowanie jest z?e.
Rak drobnokomórkowy jest nowotworem neuroendokrynnym. W cytoplazmie znajduj? si? ziarnisto?ci neurosekrecyjne, które daj? pozytywny odczyn immunocytochemiczny z przeciwcia?ami przeciwko markerom neuroendokrynnym takim jak np. chromogranina.
Rak drobnokomórkowy klasycznie zbudowany jest z ma?ych, okr?g?ych lub wrzecionowatych komórek ze sk?p? cytoplazm?. Martwica i wysoki indeks mitotyczny s? cechami charakterystycznymi. Tzw. wariant po?redni zbudowany jest z wi?kszych komórek z bardziej widoczn? cytoplazm? i p?cherzykowym j?drem.
Cytologiczne cechy diagnostyczne (plwocina i pop?uczyny oskrzelowe)
- Pasma ma?ych izolowanych komórek (dwukrotnie wi?kszych od limfocytów, niekiedy wi?kszych)
- Sk?pa cytoplazma, nieregularne, hiperchromatyczne j?dra kszta?tu marchewki, modeluj? si?
- Ziarnista chromatyna, nie rzucaj?ce si? w oczy j?derka
- Mitozy
- Zmiany zwyrodnieniowe
Cytologiczne cechy diagnostyczne (BAC i wymazy szczoteczkowe z oskrzeli)
- Lepiej zachowane, wi?ksze komórki (owalne lub wrzecionowate) ni? w plwocinie
- Modelowanie i grupowanie si? j?der
- Du?e gruboziarniste lub piknotyczne j?dra
- Otwarty charakter chromatyny
- Zgniecione j?dra i komórki (przy wykonywaniu rozmazu)
Diagnostyka ró?nicowa
- Hiperplazja komórek rezerwowych
- Limfocyty
- Blastoma pulmonis
- Karcinoid
- Rak nie drobnokomórkowy
- Mi?sak Ewinga
- Neuroblastoma
W hiperplazji komórek rezerwowych te? widzimy modelowanie si? j?der ale komórki s? mniejsze i wykazuj? wi?ksz? kohezj? ni? komórki raka drobnokomórkowego. Komórki limfoidalne z procesów zapalnych lub z ch?oniaka le?? zwykle izolowane, nie tworz? grup ani gniazd. Ponad to limfocyty s? mniejsze od komórek raka drobnokomórkowego. W karcinoidzie nie stwierdza si? modelowania j?der, martwicy ani mitoz a chromatyna jest bardziej gruboziarnista. Odró?nienie raka drobnokomórkowego od atypowego karcinoidu jest trudniejsze. Zwykle raki drobnokomórkowe maj? mniej cytoplazmy i bardziej drobnoziarnist? chromatyn? oraz wykazuj? wi?cej modelowania j?der.W diagnostyce ró?nicowej z nisko zró?nicowanym rakiem p?askonab?onkowym lub gruczolakorakiem drobnoziarnista, py?kowa chromatyna, brak j?derek i modelowanie si? j?der przemawiaj? za rakiem drobnokomórkowym.
Immunocytochemia:
- Neuroendocrine markers + (Chromogranin A, CD56, NSE, Synaptophysin)
- Cytokeratin 7 +
- Cytokeratin 5 –
- Cytokeratin 20 –
- TTF-1 +
FNA:
Bronchial brush: