This content is also available in: English Español Português Čeština Magyar Polski
Sublingual, submandibuler ve parotis olmak üzere 3 çift tükrük bezi vard?r. Sublingual bez en küçük boyutlu olup, müsinöz karakterde glandlar (bezler) ile karakterizedir. Submandibuler gland, daha lobüle yap?da olup mikst glandlar?n varl??? ile bilinir: seröz ve müsinöz. Parotis bezi ise yaln?zca seröz asiner yap?lar gösterir. Tüm bu glandlar?n duktal, sinir, damar ve ba? doku sistemleri vard?r. Özellikle parotis gland içerisinde bez içi lenf nodlar? bulunur. Say?lar? 30-50 aras?ndad?r. A??z bo?lu?unun mukoza yüzeyinde ek olarak birkaç bin adet daha küçük tükrük bezi bulunur.
Tükrük bezlerinin patoloji (ve sitopatolojisi) lakrimal glandlar, derinin ter bezleri, trakea ve bron?un küçük submukozal bezlerine oldukça benzer.
Normal hücreler
Bazal hücreler: yuvarlak nükleuslu küçük hücrelerdir. Sitoplazma hemen daima ökromatiktir. Bazen bunlar?n gerçek doku fragmanlar? aras?nda ya da üç boyutlu hücre kümelerinin d???nda palizadlanma olu?turdu?unu görebiliriz. Zeminde yer alan stromay? görmek, adenoid kistik karsinom gibi küçük hücreli tümörlerden ay?rmada önemlidir: bu vakalarda stroma, Giemsa ile metakromatik boyan?r. Ayn? zamanda ekstrasellüler materyalin morfolojisi de önemlidir.
Asiner hücreler: büyük seröz hücreler veya sitoplazmas? müsin içeren küçük nükleuslu hücrelerdir. Sitoplâzmada s?kl?kla zimojen granüller görülür. Duktal hücrelerle bir arada yer ald?klar?n? görmek, monoton bir ço?alma varl???n? ve buna ba?l? olarak iyi diferansiye asiner hücreli karsinom ihtimalini d??layaca??ndan oldukça de?erli bir bulgudur.
Duktal hücreler: sitoplazmas? homojen, nükleusu santral yerle?mi? hücrelerin olu?turdu?u küçük balpete?i yap?lar? ?eklinde görülür. Bu duktal fragmanlara tutunan miyoepitelyal hücreler izlenebilir
Myoepitel hücreleri: genellikle asiner hücreler ile birlikte aspirata gelirler. Uzam?? sitoplazmal? plazmositoid ya da epiteloid hücrelerdir. Nükleus yuvarlak-oval, sitoplazma mavi ve metakromatiktir. Myoepitel üstünlü?ü gösteren çok say?da tükürük bezi lezyonu vard?r.
Ba? doku fragmanlar? ve kristal benzeri yap?lar da görülebilir.