This content is also available in: English Español Čeština
Klasyfikacja WHO wyró?nia nast?puj?ce typy neuroendokrynnych guzów p?uc:
Karcinoid, atypowy karcinoid, wielkokomórkowy rak neuroendokrynny i rak drobnokomórkowy.
Wszystkie te nowotwory w ultrastrukturze wykazuj? w cytoplazmie ziarnisto?ci neurosekrecyjne.W ró?nym stopniu daj? pozytywny odczyn immunohistochemiczny na obecno?? chromograniny A (najbardziej specyficzny), synaptofizyny, NSE, Leu-7 (CD57). Mo?na te? wykaza? obecno?? ACTH, insuliny, kalcytoniny, gastryny, VIP.
Wielkokomórkowy rak neuroendokrynny zbudowany jest z du?ych komórek z neuroendokrynnymi cechami j?dra i organoidnym charakterem wzrostu charakterystycznym dla neuroendokrynnych guzów. Wykazuj? one immunohistochemiczne i ultrastrukturalne cechy nowotworu neuroendokrynnego.
Natomiast rak wielkokomórkowy z ró?nicowaniem neuroendokrynnym jest nie do odró?nienia w mikroskopie ?wietlnym od raka wielkokomórkowego niezró?nicowanego ale wykazuje immunohistochemiczne i ultrastrukturalne cechy ró?nicowania neuroendokrynnego. Rokowanie chorych z tymi nowotworami jest z?e.
Typowy karcinoid
Te nowotwory neuroendokrynne rzadko daj? przerzuty a rokowanie jest zwykle bardzo dobre. Na ogó? zlokalizowane s? centralnie cz?sto z du?ym komponentem ?ródoskrzelowym. Cz?sto pokryte s? niezmienionym nab?onkiem oskrzelowym co powoduje, ?e komórki guza nie z?uszczaj? si? do plwociny.
Cytologiczne cechy diagnostyczne
- Grupy komórek o niewielkiej kohezji i komórki izolowane
- Uk?ady acinarne i rozetkowate
- Okr?g?e, walcowate lub plazmacytoidalne komórki
- J?dra podobne do siebie z ziarnist? chromatyn? typu „sól z pieprzem”
- Obfita ró?owa cytoplazma
- Rozga??ziaj?ce si? naczynia w?osowate
- Nieliczne mitozy
Diagnostyka ró?nicowa
- Lagodne komórki nab?onka oskrzelowego
- Gruczolakorak
- Rak drobnokomórkowy
- Atypowy karcinoid
- Ch?oniak z?o?liwy
- Guz mezenchymalny (karcinoid wrzecionowatokomórkowy)
Komórki niektórych karcinoidów maj? tak ?agodny, monomorficzny wygl?d, ?e mo?na by je pomyli? z komórkami nab?onka oskrzelowego ale maj? mniejsz? kohezj?, bardziej ziarnist? chromatyn? i nie maj? rz?sek. Uk?ady rozetkowe niektórych karcinoidów budz? podejrzenie gruczolakoraka ale w tym ostatnim komórki nowotworowe wykazuj? wi?kszy polimorfizm. Limfocyty maj? bardziej sk?p? cytoplazm? i nie tworz? grup komórek.
Brak mitoz i martwicy odró?nia karcinoid od atypowego karcinoidu I raka drobnokomórkowego.
Atypowy karcinoid
Atypowy karcinoid ( dobrze zró?nicowany rak neuroendokrynny) jest bardziej agresywny ni? typowy karcinoid.
Cytologiczne cechy diagnostyczne
- Komórki podobne do typowego karcinoidu
- Zdezorganizowana architektura
- Martwica
- Polimorfizm
- Mitozy
- Wyra?ne j?derka
Carcinoid:
FNA carcinoid: