Guzy neuroendokrynne (Karcinoid)

Klasyfikacja WHO wyró?nia nast?puj?ce typy neuroendokrynnych guzów p?uc:

Karcinoid, atypowy karcinoid, wielkokomórkowy rak neuroendokrynny i rak drobnokomórkowy.

Wszystkie te nowotwory w ultrastrukturze wykazuj? w cytoplazmie ziarnisto?ci neurosekrecyjne.W ró?nym stopniu daj? pozytywny odczyn immunohistochemiczny na obecno?? chromograniny A (najbardziej specyficzny), synaptofizyny, NSE, Leu-7 (CD57). Mo?na te? wykaza? obecno?? ACTH, insuliny, kalcytoniny, gastryny, VIP.

Wielkokomórkowy rak neuroendokrynny zbudowany jest z du?ych komórek z neuroendokrynnymi cechami j?dra i organoidnym charakterem wzrostu charakterystycznym dla neuroendokrynnych guzów. Wykazuj? one immunohistochemiczne i ultrastrukturalne cechy nowotworu neuroendokrynnego.

Natomiast rak wielkokomórkowy z ró?nicowaniem neuroendokrynnym jest nie do odró?nienia w mikroskopie ?wietlnym od raka wielkokomórkowego niezró?nicowanego ale wykazuje immunohistochemiczne i ultrastrukturalne cechy ró?nicowania neuroendokrynnego. Rokowanie chorych z tymi nowotworami jest z?e.

Typowy karcinoid

Te nowotwory neuroendokrynne rzadko daj? przerzuty a rokowanie jest zwykle bardzo dobre. Na ogó? zlokalizowane s? centralnie cz?sto z du?ym komponentem ?ródoskrzelowym. Cz?sto pokryte s? niezmienionym nab?onkiem oskrzelowym co powoduje, ?e komórki guza nie z?uszczaj? si? do plwociny.

Cytologiczne cechy diagnostyczne

Grupy komórek o niewielkiej kohezji i komórki izolowane
Uk?ady acinarne i rozetkowate
Okr?g?e, walcowate lub plazmacytoidalne komórki
J?dra podobne do siebie z ziarnist? chromatyn? typu „sól z pieprzem”
Obfita ró?owa cytoplazma
Rozga??ziaj?ce si? naczynia w?osowate
Nieliczne mitozy

Diagnostyka ró?nicowa

Lagodne komórki nab?onka oskrzelowego
Gruczolakorak
Rak drobnokomórkowy
Atypowy karcinoid
Ch?oniak z?o?liwy
Guz mezenchymalny (karcinoid wrzecionowatokomórkowy)

Komórki niektórych karcinoidów maj? tak ?agodny, monomorficzny wygl?d, ?e mo?na by je pomyli? z komórkami nab?onka oskrzelowego ale maj? mniejsz? kohezj?, bardziej ziarnist? chromatyn? i nie maj? rz?sek. Uk?ady rozetkowe niektórych karcinoidów budz? podejrzenie gruczolakoraka ale w tym ostatnim komórki nowotworowe wykazuj? wi?kszy polimorfizm. Limfocyty maj? bardziej sk?p? cytoplazm? i nie tworz? grup komórek.

Brak mitoz i martwicy odró?nia karcinoid od atypowego karcinoidu I raka drobnokomórkowego.

Atypowy karcinoid

Atypowy karcinoid ( dobrze zró?nicowany rak neuroendokrynny) jest bardziej agresywny ni? typowy karcinoid.