Guz ten nosi nazwę gruczolaka pleomorficznego (adenoma pleomorphum) w powodu złożonej budowy. Zawiera on elementy mioepitelialne, w niektórych przypadkach zróżnicowane w komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego rogowaciejącego lub struktur gruczołowych, z komponentem podścieliskowym. Komórki mioepitelialne mogą być plazmocytoidne lub epitelioidne. Mogą pojawiać się struktury torbielowate. Podścielisko, zazwyczaj ubogokomórkowe, może wykazywać cechy metaplazji chrzęstnej, szkliwienia, włóknienia, a nawet kostnienia. Jest to najczęstszy guz ślinianek, stanowiący 60 - 70% wszystkich guzów i występuje częściej u kobiet. Złożona struktura tego guza przekłada się na jego złożony, czasem polimorficzny obraz cytologiczny. W barwieniu metodą Giemzy chondromyksoidne podścielisko jest metachromatyczne. Wykazuje ono obecność nieregularnie ułożonych cienkich, jasnych pasm. Ten typ podścieliska jest cechą diagnostyczną, nie występuje w raku gruczołowo-torbielowatym.

W 8 – 9% przypadków guza mieszanego może dojść do transformacji złośliwej po 15 – 25 latach. Powstaje inwazyjny guz o dużej złośliwości, z różnicowaniem płaskonabłonkowym lub niezróżnicowany. Wyjątkowo rzadko występuje wrzecionowatokomórkowy  mięsak lub carcinosarcoma. Cytologiczne cechy  złośliwości tych guzów są łatwe do rozpoznania.